Groene thee als preventie tegen alzheimer

20 maart 2023
Groene thee als preventie tegen alzheimer

Groene thee als preventie tegen alzheimer: een review van 225 artikelen suggereert dat dit mogelijk is.

Het bekende polyfenol epigallocatechingallaat (EGCG), een sterke antioxidant uit groene thee, kan een belangrijke rol spelen bij de preventie van de ziekte van Alzheimer. Dat opperen vijf Amerikaanse onderzoekers, die zich baseren op 225 artikelen [1]. Oxidatieve stress en door stikstofoxide veroorzaakte ontstekingen bevorderen neurodegeneratie. Theepolyfenolen zoals EGCG hebben een sterke antioxidantwerking, die onder andere is bewezen bij intoxicatie door roken en zware metalen zoals cadmium. Ook kunnen fenolgroepen ijzerionen binden die een rol spelen bij de vorming van vrije radicalen. Ophoping van amyloïde-bèta plaques (Ab; verkeerd gevouwen eiwit) in de hersenen wordt verminderd door EGCG omdat het de afsplitsing van Ab van de eiwitvoorloper hiervan remt. Ook lijkt EGCG het Ab minder neurotoxisch te maken; de vorming van schadelijke tau-eiwitkluwens wordt mogelijk geremd.

Autofagie en mitofagie* zijn belangrijke natuurlijke reacties op degeneratieve verouderingsprocessen. EGCG induceert deze activiteit in celsystemen – en doet dit al in zeer lage concentraties – terwijl apoptose (geprogrammeerde celdood) afneemt. Hierdoor kunnen cellen langer overleven.

Verminderde doorbloeding van de hersenen bij ouderen als gevolg van atherosclerose verhoogt het risico op alzheimer. Consumptie van groene thee als preventie tegen alzheimer verlaagt niet de bloeddruk of de plasmalipidenspiegel, maar remt wel lipiden(per)oxidatie en atherosclerose en verlaagt de cholesterolspiegel.
Micro-RNA, losse stukjes RNA die de plasticiteit van zenuwcellen reguleren, is chronisch flink verhoogd aanwezig bij patiënten met alzheimer. Dit zorgt voor chronische ontstekingen van zenuwcellen. Plantenstoffen, met name polyfenolen, kunnen dit proces mogelijk remmen of voorkomen.

Bovengenoemde effecten werden bij in vitro-experimenten of in dierproeven met ratten vastgesteld. Slechts een drietal humane klinische studies werd gevonden, waarvan er eentje op dit moment (augustus 2022) nog loopt en de andere hebben (nog) geen studieresultaten gepubliceerd. De auteurs stellen dat meer onderzoek gerechtvaardigd is, zowel naar (nano)dragers in verband met de biologische beschikbaarheid, als naar combinaties met andere bioactieve plantenstoffen, lichaamsbeweging of calorierestrictie.

Anders dan bij het gebruik in thee kan het gebruik van catechinen in voedingssupplementen tot overdosering leiden, met risico op bijwerkingen en leverschade. Daarom gaat de EU restricties instellen voor de dagdosis van groenetheesupplementen (maximaal 800 mg EGCG) [2].

* Autofagie is een proces waarbij onnodige en beschadigde, niet-functionele celcomponenten afgebroken en gerecycled worden. Dit zorgt voor homeostase van het organisme. Verminderde of verstoorde autofagie kan leiden tot degeneratieve ziekten. Mitofagie is een onderdeel van autofagie en zorgt voor verwijdering (en vervanging) van niet goed functionerende mitochondriën

Bericht eerder gepubliceerd in Nederlands Tijdschrift voor Fytotherapie 2022 nr. 4.

REFERENTIES | [1] Payne A. et al. Epigallocatechin-3-gallate (EGCG): New therapeutic perspectives for neuroprotection, aging, and neuroinflammation for the modern age. Biomolecules. 2022;12(3):371-405. [2] Geelen J. 10-11-2021. EU Restriction for green tea extracts. Via: foodlawconsult.com.